Worstel je met porno?
Je bent niet de enige! Veel mannen, vrouwen, jongens en meiden hebben het gevoel geen controle te hebben over hun pornogebruik. Porno is een superstimulus die diep inwerkt op je hersenen en je ertoe aanzet om steeds weer en meer te gebruiken.
Veelvuldig pornogebruik heeft eigenlijk weinig met seks te maken, maar vooral met het zichzelf afsluiten van onaangename situaties en gevoelens. Via deze website wil ik je helpen om je pornogebruik te begrijpen en de stappen te zetten naar een leven waarin jij de touwtjes in handen hebt!
Wist je dat . . .
In Nederland 1 op de 5 mannen en 1 op de 10 vrouwen wekelijks porno kijkt? En dat dit al vaak tot klachten leidt?
Waarom pornokijken tot problemen kan leiden
Blootstelling aan porno leidt tot veranderingen in je hersenen die doorwerken op allerlei vlakken in je leven. Lees hier meer over dit proces.
Hoe je kan stoppen en herstellen van porno
Zomaar van de ene op de andere dag stoppen lukt meestal niet. Lees hier waarom dat is en op welke manier je wel vat krijgt op je gebruik van porno.
Pak de controle over je leven terug
TIJD VOOR VERANDERING?
Zet hier je eerste stap
Coaching Den Helder
Woon je in de buurt van Den Helder? kijk dan hier voor de coachingsmogelijkheden op locatie.
Is Den Helder te ver? Klik dan op de oranje knop bovenaan de pagina voor verschillende opties.
veel gestelde vragen
Als je wilt stoppen met porno dan is het belangrijk om het probleem bij de wortel aan te pakken. Simpelweg van de ene op de andere dag stoppen en hopen dat je klachten verdwijnen werkt meestal niet. Stoppen met porno is een proces van jezelf leren kennen en het ontwikkelen en naleven van een visie die bij je past. Porno heeft ook vaak een bepaalde functie in ons leven. Denk aan omgang met spanning, het vermijden van nare of bedreigende gevoelens of situaties of zelfs omgang met trauma. Zolang de oorzaak blijft bestaan, blijft het pornogebruik eigenlijk ook altijd bestaan. Een eerste stap om echt permanent te kunnen stoppen is te onderzoeken wat nou eigenlijk de wortel is van het probleem.
Veel relaties zijn al stukgelopen door pornogebruik van 1 van de partners. Ten eerste leidt veelvuldig pornogebruik bijna altijd tot verminderde behoefte aan seks, verminderde gevoeligheid en minder genot tijdens seks. Daarbij ervaren veel mannen erectie- en orgasmeproblemen waardoor seks met een partner vaak sterk beperkt wordt. Ten tweede kan het voor een partner van een pornogebruiker nogal een schok zijn als hij of zij erachter komt dat zijn of haar partner porno kijkt. Vaak ervaren partners dit toch als een soort overspel en dit leidt daarmee tot een deuk in het vertrouwen. Dit is vooral het geval als het gaat om het kijken van beelden die buiten de verwachte seksuele voorkeur lijken te vallen.
Omdat porno in veel gevallen een sterke negatieve impact heeft op zowel het persoonlijk welbevinden van de gebruiker als op de intimiteit tussen partners en daarmee vaak de relatie schaadt, is het meestal beter om te stoppen met pornokijken. Het is vaak moeilijk om een dergelijke keuze overtuigend te maken en je hier echt aan te commiteren, omdat pornokijken ook vaak iets oplevert. Het is daarom belangrijk om een goede afweging te maken van de voordelen van pornokijken en de nadelen die het op je leven heeft. Dat is inclusief de effecten op je relatie. Omdat je pornogebruik waarschijnlijk al heeft geleid tot verminderde interesse in je partner is het aan te bevelen om niet alleen te stoppen en dan te hopen dat je relatie zich weer herstelt, maar ook actief weer leven in je relatie te blazen en de intimiteit te verhogen. Dit versnelt en verstevigd je herstel.
In bepaalde gevallen kan het goed zijn om met je partner over je pornogebruik te praten, maar in andere gevallen is dat het niet. Dit is iets wat je zelf moet aanvoelen. Als je partner weet van je gebruik, en vooral als hij of zij websites of beelden van je heeft gezien die als schokkend kunnen worden ervaren, dan kan het verstandig zijn om hier over in gesprek te gaan. Het is dan voor zowel jezelf als voor je partner belangrijk om te weten dat pornogebruik vaak meer te maken heeft met emotionele regulatie dan met seks. Ook zegt de inhoud van wat je kijkt vaak niets over je seksuele voorkeur. Dit is meestal een automatische reactie om de opwinding door porno op het gewenste niveau te houden vanwege opgebouwde tolerantie voor ‘gewone’ beelden. Een reden om niet over porno te praten kan zijn dat dit je relatie meer schade aandoet dan dat deze verbeterd. Hier schrijf ik binnenkort meer over.
Pornokijken levert veel genot en stimuleert het belonginscentrum in je hersenen, het gedeelte van je hersenen dat ervoor zorgt dat mensen en dieren meer voedsel en seks willen om te kunnen overleven en voortplanten. Bij porno is die stimulatie zo groot dat je spreekt van hyperstimulatie en wat er al snel toe leidt dat je veel en vaak porno wilt kijken en dat je steeds meer en nieuwe beelden wilt zien. Voor de hersengebieden die hierin een rol spelen lijkt het dus vooral alsof je het goed doet in je overleving en voortplanting. Deze activiteiten worden daarom vastgelegd in de zenuwschakelingen in je hersenen, zodat je dit gedrag blijft herhalen.
Bij daadwerkelijke verslavingen aan bepaalde stoffen zoals alcohol, tabak en en drugs vinden soortgelijke processen plaats en daarom wordt er door veel mensen, waaronder ook wetenschappers, vaak gesproken over pornoverslaving. Officieel wordt pornogebruik echter niet als verslaving gezien en staat het niet als verslaving in de DSM, de internationale diagnostische handleiding voor psychische stoornissen.
Aan de ene kant is het zeker te rechtvaardigen om het een verslaving te noemen, maar in de praktijk, voor de gene die met porno wil stoppen, werkt dit meestal averechts. Het vergroot het negatieve zelfbeeld van degene die porno kijkt, bevestigd gedachtes dat je geen controle hebt en suggereert dat je OF verslaafd bent OF niet. Om te kunnen stoppen met porno heb je juist een positieve instelling nodig waarin je stap voor stap meer controle krijgt over je behoeftes, je gebruik en over je leven. Daarnaast is pornogebruik sterk verweven met seks en wordt het wel erg verwarrend als je moet gaan beslissen welke seksuele behoeftes nou bij je verslaving horen en welke niet. Daar zit een heel grijs gebied in en dat behoeft daarom ook een heel andere zienswijze. Meer over dit onderwerp lees je hier.
Als je erectieproblemen hebt en veel porno kijkt, dan is de kans groot dat je pornogebruik dit veroorzaakt. Voordat porno via snelle internetverbinding mogelijk beschikbaar was, en het nog niet mogelijk was om lange periodes meerdere pornovideos tegelijkertijd te bekijken, had ongeveer 5% van de mannen erectieproblemen. Daarvan was het grootste percentage boven de 40 jaar oud. Tegenwoordig heeft 15 tot 30% van de mannen last van erectieproblemen en liggen de hoogste percentages onder de 40 jaar oud. Veel jongens en mannen die erectieproblemen hebben en veel porno kijken, merken dat hun erecties beter worden als ze minder porno kijken en zien hun problemen meestal helemaal verdwijnen als ze ook helemaal stoppen met porno.
De beste, en misschien wel enige manier, om erachter te komen of je pornogebruik de boosdoener is, is door een periode helemaal te stoppen met porno en te observeren of je betere erecties krijgt. Volledig herstel kan wel heel lang duren en hangt sterk samen met je huidige gebruik en met andere omstandigheden: voor de ene persoon is dit een periode van een aantal weken tot maanden, maar het komt ook vaak voor dat volledig herstel langer dan een jaar duurt. In die gevallen merken de meeste jongens en mannen echter al wel stapsgewijze verbetering.
Het beste is om dit proces actief te gaan monitoren waarbij je dagelijks noteert hoe lang je porno hebt gekeken en daarbij hebt gemasturbeerd (PM) en hoe sterk je erecties zijn. Je kan je erecties onderverdelen in spontane (ochtend) erecties en erecties door fantasie (of porno als je toch weer kijkt of tijdelijk terugvalt) en je kan ze daarbij cijfers geven. Dit alles voelt aan het begin misschien een beetje ongemakkelijk, maar het geeft je een heel goed inzicht in de relatie tussenbeide en geeft je ook heel veel motivatie om door te gaan, ook al duurt het proces vrij lang. Je kan na een tijdje namelijk echt veranderingen zien in je data die je anders (zonder te monitoren) niet, of maar heel moeiljik, opmerkt. In het werkboek is zo’n monitoringsschema geintegreerd zodat je dit makkelijk offline kan doen.
Pornogebruik is eigenlijk altijd sterk verweven met masturbatie: het is vooral door de combinatie van beide dat de stimulatie van het beloningscentrum in je hersenen zo sterk is, want bij zowel alleen pornokijken als alleen masturberen bereik je vaak een grens waarop het genot een piek bereikt en daarna afzwakt. Door Porno te kijken en te masturberen blijft het dus mogelijk om nog steeds hogere of dezelfde stimulatie te bereiken als aan het begin van een sessie. Hetzelfde geldt overigens voor andere genotsmiddelen zoals alcohol en wiet.
Vanwege deze verwevenheid is masturbatie vaak ook een prikkel om porno te kijken, zowel direct als in de eerste dagen na masturbatie, en verhoogd dus het risico op een terugval. Daarnaast kan je masturbatie met fantasie zien als een milde vorm van een pornosessie, want in zekere zin masturbeer je nog steeds op beelden, alleen zijn het hier geen beelden op een scherm, maar beelden voor je geestesoog. En ook al is de stimulatie bij verre niet zo intens als bij een echte pornosessie, toch kan masturbatie met fantasie bepaalde, aan pornogebruik gerelateerde zenuwschakelingen in je hersenen in stand houden en daarmee je herstel vertragen.
Om deze redenen is het aan te raden om in ieder geval in de eerste fase van je herstel niet te masturberen. Echter, als je niet in de gelegenheid bent om af en toe seks te hebben, moet je hier niet te strikt in zijn. Als je te lang je natuurlijke seksuele behoeftes onderdrukt, dan gaat dit alleen maar tegen je werken en maak je de kans op een langdurige terugval alleen maar groter. Het is daarom essentieel om een duidelijk plan te hebben over wat je gaat doen met je natuurlijke seksuele behoeftes en hoe je deze gaat integreren in je leven. In het werkboek is de gelegenheid om een dergelijk plan te maken waarbij je je de vraag stelt hoe jouw ideale seksleven er voor de komende tijd uitziet, rekening houdend met wat realistisch en gezond is.
Het werkboek heeft 3 functies: 1) het bewustworden van jouw pornogebruik en de rol die porno in jouw leven heeft, 2) het opstellen en naleven van een visie en plan voor een leven zonder porno, en 3) de dagelijkse toewijding aan, ondersteuning van, en motivatie voor deze doelen. Vooral voor functie 3 is het essentieel dat je dit, ook al is het maar 5 a 10 minuten per dag, doet in alle rust en zonder enige afleiding of verleiding van laptops of telefoons. Dus ook als je hebt besloten om je telefoon of laptop op bepaalde tijden helemaal niet meer te gebruiken, kan je nog steeds alle oefeningen doen, alle informatie lezen, en je dagelijkse zelfmonitoring en planning volledig uitvoeren.
Pornokijken veroorzaakt overstimulatie van bepaalde delen van je hersenen en leidt daardoor tot allerlei lichamelijke en mentale effecten, waaronder overheersende negatieve gevoelens zoals schuld, schaamte, neerslachtigheid, angst en boosheid. Hoe meer je kijkt, hoe intensiever je sessies en hoe langer je kijkt, hoe sterker de effecten. Als je stopt en herstelt, dan verdwijnen deze negatieve gevoelens langzaamzamerhand, maar dan nog zal je hier gedurende het herstelproces nog geregeld mee te maken krijgen.
Daarnaast kan het ook zijn dat je porno gebruikt om bepaalde gevoelens te vermijden. Vooral als je al langer kijkt dan is het moeilijk om te zien wat de kip is en wat het ei: je komt in een vicieuze cirkel terecht waarin je porno gebruikt om je even niet slecht te voelen, maar waarbij datzelfde pornogebruik er weer toe leidt dat je je juist weer slecht voelt. Het is daarom belangrijk om aan beide te werken: 1) het stoppen met porno, en 2) het leren omgaan met moeilijke gevoelens of situaties en eventueel daar de oorzaken van weg te nemen.
Bedenk je goed dat jij er niets aan kan doen dat je op een bepaald moment in je leven bent geconfronteerd met porno en dat het een natuurlijke lichamelijke reactie is om vaker en steeds meer porno te gaan kijken. Op dit moment ben je op een punt aanbeland dat je ziet dat het jou of anderen schade toebrengt en kan je de keuze maken voor een leven zonder porno. Het is belangrijk om dit op een positieve manier te doen zonder zelfafwijzing.
Nee, dit betekent niet dat je pervers of afwijkend bent. Het feit dat er zoveel extreme content op het internet te vinden is geeft al aan dat er een proces is waarin mensen worden meegesleurd om steeds extremere beelden te zien. Dit heeft niets te maken met seksuele voorkeur en waarschijnlijk interesseerde je dit ook helemaal niet toen je net begon met pornokijken. De reden dat veel mensen hier toch in worden gezogen, heeft te maken met die steeds sterkere stimulatie die je zoekt om dezelfde mate van genot aan te houden.
Om te beginnen heeft pornogebruik al weinig met seks te maken, maar juist met emotionele regulatie. Dat kan op eenzelfde manier werken als dat je een extra biertje of kop koffie neemt om je goed te voelen of om spanning of druk te verlagen. Dan, als je porno aan het kijken bent en het eerste genot ervaart, dan bouwt je lichaam (je hersenen) tolerantie op tegen de beelden die je hebt gezien. Diezelfde soort beelden worden dus saai en je hebt extra stimulatie nodig. Gezien de mogelijkheid op pornosites, en op het internet in het algemeen, om makkelijk iets kinkier materiaal te vinden, is die stap al snel gemaakt. Maar ook tegen dat nieuwere materiaal bouw je weer tolerantie op en ook dat geeft dus niet meer genoeg stimulatie voor hetzelfde genot. Zo ga je dus automatisch steeds extremer materiaal zoeken, totdat uiteindelijk dit materiaal helemaal niet meer met seks te maken heeft, maar alleen nog maar met stimulatie. En ja, ook walging en angst zijn sterke stimulatoren die vaak worden gebruikt.
Maar dat neemt niet weg dat dit een enorme impact kan hebben op je leven. Vaak kijken pornogebruikers naar dingen waar ze niet achter staan en waar ze achteraf spijt van hebben als ze bij zinnen zijn gekomen en het kan moeilijk zijn om hiermee om te gaan. Laat het een geruststelling zijn dat bij het stoppen met porno deze behoefte aan extreem materiaal vrijwel altijd ook weer verdwijnt. Dit proces kan lang duren, afhankelijk van de historie van je gebruik, waarbij af en toe toch weer een aandrang naar boven komt. Het is dus wel essentieel om hier goed op te zijn voorbereid. Houd goed voor ogen dat stoppen met porno een ontdekkingsreis is: ga deze reis aan met een positieve nieuwsgierigheid naar jezelf, leer wie je wilt zijn en wordt wie je wilt zijn!
Volg eventueel de stappen op deze pagina, of lees hieronder verder.
Iedereen die wel eens heeft geprobeerd om (een periode) te stoppen met porno kent dit wel: zomaar vanuit het niets voel je een overweldigende aandrang om porno te kijken. Misschien heb je al een paar keer een browser geopend en een kijkje genomen, maar daarna toch weer weggeklikt. Misschien heb je al een stuk hard gelopen om op andere gedachtes te komen, maar is de aandrang toch weer terug. Die drang om porno te kijken kan zo sterk zijn dat het ljikt alsof er maar 1 manier is om van die aandrang af te komen: en dat is pornokijken, masturberen en klaarkomen.
Ten eerste is het goed om je te beseffen dat je pornogebruik zo gestroomlijnd is vastgelegd in je hersenen dat er maar een kleine prikkel voor nodig is om een sequentie van stimulerende activiteiten in gang te zetten die hier uiteindelijk toe leiden. Vooral in de eerste periode dat je bent gestopt (fase 1 en fase 2 van je herstel; zie eventueel het werkboek) zal je geregeld zo overweldigd raken en een hele sterke aandrang voelen om porno te kijken. Hoe langer je zonder porno bent, hoe meer je hersenen herstellen, hoe zwakker de aandrang wordt en hoe meer je hier controle over krijgt.
Echter, daar heb je op dit moment niets aan! Op dit moment heb je een sterke aandrang om porno te kijken, maar je wil dit niet doen omdat pornogebruik schadelijk voor je is of omdat het niet bij je waardenstelsel of geloof past. Om nu op dit moment de controle te houden raad ik je aan om 3 dingen te beseffen:
1. Deze aandrang om porno te kijken is tijdelijk en zal verdwijnen als je er geen aandacht aan schenkt
2. Deze aandrang heeft zijn oorsprong in een prikkel, zoek uit wat het is dat deze aandrang heeft veroorzaakt
3. Datgene wat je aandacht schenkt wordt groter
Neem nu een aantal praktische maatregelen om te voorkomen dat je een terugval krijgt:
1. Zet je apparatuur waarop je porno kan kijken uit, dat is inclusief alles met internettoegang. Mocht dit niet lukken omdat je moet werken, ga dan naar een plek waar andere mensen zijn om daar je werk af te maken.
2. Verwijder jezelf uit de situatie waar de prikkel is ontstaan (meestal is dit een situatie waarin je alleen bent).
3. Communiceer de situatie: schrijf of vertel wat er aan de hand is, welke aandrang je hebt, waar deze vandaan komt, hoe je je voelt, enzovoorts. Dit kan door er met een vertrouwenspersoon over te praten, te appen, te chatten, enzovoorts, maar ook door het voor jezelf op te schrijven (met pen en papier) of hardop te benoemen.
Werk aan een draaiboek voor het voorkomen van, en omgaan met, toekomstige periodes van sterke aandrang:
1. Maak een lijst van prikkels die bij jou gewoonlijk leiden tot pornogebruik of aandrang daartoe
2. Maak een vooropgezet plan om prikkels te vermijden of op een andere manier om te gaan met prikkels
3. Maak een vooropgezet plan (zoals hierboven) om om te gaan met periodes van sterke aandrang. Zorg dat dit plan gedetaillerd is en goed uit te voeren. Kijk elke week naar je plan en bedenk hoe je het nog beter kan bijstellen en op bepaalde situaties kan toespitsen. Gebruik dit plan voortaan om veilig uit dit soort situaties te komen.