Stoppen met porno? Begin hier

Overmatig pornogebruik is gecompliceerd

Op deze pagina vind je de informatie die je nodig hebt om effectief te kunnen stoppen met porno. Ik heb zelf jarenlang geworsteld met porno en al die jaren lukte het me niet om te stoppen. Ik weet hoe het is om terugval na terugval te hebben en ik weet hoe gefrustreerd en wanhopig je je in zo’n situatie kan voelen. Pornogebruik is erg gecompliceerd en vergt een bepaalde benadering om effectief te kunnen stoppen. Stoppen met porno doe je namelijk niet door 1 keer een boek te lezen of 1 keer een pitch van iemand te zien. Stoppen met porno doe je niet met een reboot van een paar maanden. Er is geen hack en er is geen instant oplossing. Stoppen met porno doe je door te leren, te ondervinden, te ervaren, te ontdekken en te ontwikkelen. Het is een proces van jezelf leren kennen en het ontwikkelen en naleven van een visie die bij je past en die je zelf in dat proces creeert. Het is vooral deze zienswijze die ik hier duidelijk wil maken om anderen te ondersteunen in hun missie om een leven te leiden dat vrij is van porno.

Wat werkt wel en wat niet als je wilt stoppen met porno

Wat is dan nou die benadering die wel werkt? En welke benadering werkt niet? Zoals ik hier heb beschreven proberen de meeste mensen te stoppen met porno door het simpelweg uit hun leven te bannen. Pornogebruik gaat vaak gepaard met veel schaamte, spijt, schuld en andere negatieve gevoelens. Vaak komt daar ook een vorm van zelfafwijzing bij kijken. De verleiding is dan erg groot om tegen jezelf te zeggen dat je het vanaf nu nooit meer gaat doen. Het effect daarvan is dat je je meteen een stuk beter voelt over jezelf, want vanaf dat moment is porno geen onderdeel meer van je leven. Je doet als het ware alsof het er niet meer is. Echter, op die manier sta je helemaal niet stil bij de oorspronkelijke redenen waarom je porno bent gaan gebruiken of zelfs de functie die porno in je dageljks leven heeft. Pornogebruik is namelijk in verschillende lagen verweven met jouw leven. In de meeste gevallen houd je dit, als je zomaar stopt, een aantal dagen of weken vol. Maar omdat de redenen om porno te kijken nog steeds een sterke rol spelen in je leven, is het haast onvermijdelijk dat je weer terugvalt in oude patronen. En bij elke terugval worden de wanhoop, de negatieve gevoelens en de zelfafwijzing alleen maar groter.

Stap 1: bewustwording van je behoefte aan porno

De eerste stap, en misschien ook wel de belangrijkste stap, is daarom het bewustworden van jezelf en je pornogebruik. En ook al denk je dat je wel weet waarom je porno gebruikt, blijf dit onderzoeken. Vanwege de negatieve gevoelens die hiermee gepaard gaan is het makkelijker om dit niet te doen, maar het is echt nodig. Daarbij is het essentieel om dit zelfonderzoek op een positieve manier te doen, je gebruik volledig te accepteren en hier geen mening bij te hebben. Je moet dit doen met een positieve nieuwsgierigheid naar jezelf. Dit betekent ook dat als je wilt stoppen met porno, dat je eigenlijk juist moet beslissen om er eerst nog een tijdje mee door te gaan. Besef dat stoppen met porno een marathon is, en geen sprint. Neem er de tijd voor om constructief en effectief te bouwen aan een leven zonder porno. Je moet begrijpen wanneer je porno kijkt, waarom je porno kijkt, welke prikkels je aanzetten tot het kijken van porno, wat porno met je doet, hoe het doorwerkt in je leven, enzovoorts. Dit vergt een dagelijkse inspanning en voor deze stap is een bepaalde vorm van ondersteuning erg nuttig.

Stap 2: het ontwikkelen van een visie op jouw herstel van porno

De tweede stap is het ontwikkelen van een visie en een gedetailleerd plan voor je herstel. Alles wat iemand in het leven bereikt, begint met het inbeelden van die situatie. Om te kunnen stoppen met porno is het essentieel om jezelf te kunnen zien in een leven wat voldoening schenkt en waarin porno geen rol speelt. Je begint je herstelvisie door te kijken naar wat je voor jezelf wilt in het leven. Eigenlijk is dit belangrijk voor iedereen, of je nou porno gebruikt of niet, maar voor veel pornogebruikers blijkt dit echt wel een moeilijkheid te zijn. Veel pornogebruikers blijken namelijk niet te weten wat ze willen in het leven of hebben het gevoel op een verkeerd spoor te zitten. Een hele goede manier om te beginnen is door te kijken naar de dromen die je als kind altijd al had. Soms lijkt datgene wat je wilt erg ver weg, maar kijk dan ook vooral weer naar de lange termijn. Meestal geeft het langzaam en regelmatig toewerken naar je doelen al de voldoening die je nodig hebt. Als je dan eenmaal een visie voor jezelf hebt opgesteld voor de wat langere termijn, zeg maar 5 a 10 jaar, is het tijd om deze periode in te gaan vullen en te bepalen welke stappen je moet zetten en hoe je omgaat met bepaalde situaties en behoeftes. Want aan de ene kant is porno vooral een manier om emoties te reguleren, maar aan de andere kant valt het ook sterk samen met je seksuele behoeftes. Het is dus ook belangrijk dat je een goed plan hebt om daarmee om te gaan. In de zelfhulpgids zijn tools opgenomen die je helpen met het (her)vinden van je levensdoelen en het opstellen van een visie voor een voldoenend seksleven.

Stap 3: werken aan de oorzaken van jouw pornogebruik

De derde stap is het werken aan de oorzaken van je pornogebruik. Er is maar een heel klein percentage frequent pornogebruikers dat toevallig in de ban is geraakt van porno en zonder aanwijsbare reden toch regelmatig zijn of haar ‘high’ hieruit haalt. Voor de meesten is er toch altijd wel een oorzaak voor het overmatige gebruik of heeft porno een duidelijke functie. Soms is het heel duidelijk dat iemand porno gebruikt om bepaalde gevoelens of situaties te vermijden, maar in andere gevallen kan het ook wel even duren voordat iemand doorkrijgt waarom hij of zij porno gebruikt. Daarom is het grondig doorlopen van stap 1, het bewust worden en begrijpen van je pornogebruik, ook zo essentieel. Als je dan eenmaal goed begrijpt waarom je porno gebruikt en wat de functie is van porno in je leven, is het dus zaak om deze oorzaak, of noodzaak, om porno te kijken weg te nemen. Aangezien er ontzettend veel mogelijke oorzaken zijn en porno vaak ook meerdere functies tegelijk heeft in iemands leven, is het vaak heel persoonlijk welke stappen je hier moet zetten. Waar de ene persoon simpelweg zijn herstelvisie hoeft te volgen en zijn of haar leven daarop in te richten, is het voor een ander nodig om te leren omgaan met specifieke situaties of bijvoorbeeld in therapie te gaan om trauma’s uit het verleden te verwerken. Als het goed is wordt het in stap 1 en stap 2 al voor een groot deel duidelijk wat de oorzaken van je gebruik zijn en welke stappen je moet zetten. Zo niet, dan is het nuttig om hier ondersteuning bij te zoeken in de vorm van zelfhulpmateriaal of counselling.

Stap 4: stoppen met porno

De vierde stap is dan om daadwerkelijk te stoppen met porno. Ik raad mensen altijd aan om dit te doen als ze het gevoel hebben hier klaar voor te zijn en er de juiste motivatie voor te hebben. Dat dit stap 4 is betekent niet dat je hier pas aan moet beginnen voordat je de oorzaken van je pornogebruik hebt weggenomen en stap 3 dus al volledig hebt doorlopen. In tegendeel: het is juist goed om in die fase al te stoppen en ervaren wat er gebeurd als je porno (en de belangrijke functie die porno in je leven heeft) weg te nemen. Het is dan wel goed om je ervan bewust te zijn dan een terugval in deze fase heel normaal is. Dit moet je dus ook van jezelf kunnen accepteren en hier moet je je op voorbereiden. Hoe je een terugval kan gebruiken in het voordeel van je herstel leer je in de zelfhulpgids. Als je daadwerkelijk stopt met porno dan gebeurd er van alles met je. Vooral de eerste fase van je herstel is echt een emotionele achtbaan. Na een aantal weken ga je een bepaalde kalmte ervaren, maar zal je nog steeds periodes tegenkomen waarin je een soort van ontwenningsverschijnselen krijgt. Ook dit is iets om je goed op voor te bereiden. Je moet als het ware een draaiboek hebben klaarliggen om in zulke situaties op de juiste wijze te kunnen handelen en de controle te behouden.

Stap 5: dagelijks proactief werken aan je herstel van porno

De vijfde stap is het continu bijstellen van de vorige 4 stappen. Euh, rechtvaardigd dit dan een vijfde stap? Jazeker! Als je straks gaat werken aan de oorzaken van je gebruik en als je daadwerkelijk gaat stoppen dan gaat er heel veel in je leven veranderen. Als je al eens hebt geprobeerd om te stoppen dan zal je dit waarschijnljik al hebben gemerkt. Als je stopt dan ervaar je allerlei gevoelens die je misschien al tijden niet (zo intens) hebt gevoeld. Porno stompt in zekere zin af en wordt vaak gebruikt om ‘dingen niet te zien of voelen’. Je gaat waarschijnljik anders tegen bepaalde dingen aankijken en waarschijnlijk ga je jezelf ook op een andere manier zien. Oude herinneringen komen weer boven, je krijgt nieuwe inspiratie, je gaat anders reageren op je omgeving waardoor anderen ook weer anders reageren op jou. Het is essentieel voor je herstel om ook deze veranderingen te begrijpen en je zal daarom nog steeds op dagelijkse basis je bewustzijnsoefeningen moeten doen. Door deze stap 1 activiteit te continueren blijf je proactief, houd je de controle en blijf je gemotiveerd, ook als je door een moeilijke periode gaat. Hetzelfde geldt voor de dagelijkse planning van stap 2: het is essentieel om proactief te blijven en per dag en per week goed te anticiperen op verwachte moeilijkheden. Daarnaast, door al die grote veranderingen tijdens je herstel, en het meer jezelf worden, zal je kijk op je leven veranderen en dit vergt weer aanpassingen van je visie en meer langetermijn planning. Het is daarom belangrijk om eens in de 3 a 4 weken je langetermijnplan er eens bij te pakken en eens goed te kijken hoe dingen lopen en wat je eventueel wilt veranderen. In de zelfhulpgids zijn stap 1 en stap 2 overigens geintegreerd in een monitoringskalender zodat je op de juiste momenten de juiste aanpassingen doet. Misschien wel de meest interessante stap die bijstelling behoeft is stap 3, het wegnemen van de oorzaken van je pornogebruik. Dit is een constante wisselwerking tussen het wegnemen van de oorzaken van je gebruik en je gebruik zelf. Door te werken aan de oorzaken van je gebruik, is het makkelijker om te stoppen, maar als je stopt dan zal de noodzaak om te gebruiken op bepaalde momenten hoger worden, wat de oorzaken weer verder blootlegt. Ten laatste, als herhaling van stap 4, is het nodig om je er dagelijks van bewust te blijven dat stoppen met porno veel meer is dan ‘het gewoon niet meer doen’. Houd je focus op de lange termijn, vooral als je afdwaalt of weer 1 of meerdere terugvallen hebt. Blijf altijd werken aan stap 1, stap 2 en stap 3, en zet stap 4 weer als je de juiste motivatie hebt. Het allerbelangrijkste is dat je niets forceert en dat je dit doet met een liefdevolle kijk op jezelf. Zie het vooral als een ontdekkinstocht: blijf nieuwsgierig, onderzoek en maak er iets moois van!